Hiện nay, bệnh alzheimer là một căn bệnh xuất hiện phổ biến. Nói một cách dễ hiểu đây là bệnh sa sút trí tuệ người lớn tuổi. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến căn bệnh nguy hiểm này. Những cho dù nguyên nhân nào thì người bệnh cũng suy giảm chức năng và trí tuệ. Nếu không cải thiện, người bệnh lệ thuộc hoàn toàn và thường tử vong do suy kiệt, bệnh nhiễm trùng.
Bệnh alzheimer là gì?
Theo Wikipedia, bệnh Alzheimer hay Alzhaimer Disease chính là một bệnh mất trí nhớ phổ biến nhất. Đây là một căn bệnh không thể chữa được, mang tính thoái hóa và có thể gây tử vong. Cụ thể, Alzheimer đặc trưng bởi việc mất dần nơ ron và xy-náp thần kinh trong vỏ não và một số vùng dưới vỏ não. Sự mất mát này dẫn đến chứng teo vùng bị ảnh hưởng, bao gồm thoái hóa thuỳ thái dương và thùy đỉnh, và một phần của thùy trán và hồi đai.
Theo đó, bệnh alzheimer thường có các triệu chứng như nhầm lẫn, khó chịu, thay đổi tâm trạng, mất khả năng phân tích ngôn ngữ. Hình thành tình trạng mất trí nhớ dài hạn, suy giảm các giác quan. Dần dần cơ thể sẽ mất đi một số chức năng. Và cuối cùng dẫn đến cái chết.
Alzheimer thường dùng để chỉ những người mất trí tuổi từ 45 đến 65. Bởi nếu đã hơn tuổi 65 thì bệnh mất trí được coi nhưng là chuyện thông thường, vì khi tuổi cao các não bộ sẽ bị tê cứng gây mất trí nhớ. Mặc dù các ca bệnh Alzheimer có đặc điểm riêng biệt đối với mỗi cá nhân, tuy nhiên có nhiều triệu chứng tương đồng xuất hiện sớm nhưng khi quan sát thường nhầm lẫn với các bệnh ”liên quan đến tuổi già”, hoặc biểu hiện của stress. Trong giai đoạn đầu, triệu chứng phổ biến nhất được công nhận là không có khả năng để nhớ được việc vừa xảy ra. Khi nghi ngờ mắc bệnh Alzheimer, chẩn đoán thường được thực hiện bằng cách đánh giá hành vi và kiểm tra nhận thức, có thể kèm theo chụp cắt lớp não
Nguyên nhân của alzheimer là gì?
Hiện nay khoa học vẫn chưa hiểu rõ nguyên nhân và tiến triển của bệnh Alzheimer. Nghiên cứu cho thấy căn bệnh này có liên quan với các mảng và đám rối trong não. Theo đó, các nhà khoa học có đưa ra một số giả thuyết về nguyên nhân gây bệnh alzheimer:
- Do sự tích tụ của một loại protein ở trong não dẫn đến chết dần các tế bào não.
- Quá trình lão hóa gây ra sự phá hủy các myelin làm giảm quá trình dẫn truyền thần kinh, kết quả làm chết các tế bào thần kinh.
- Do rối loạn quá trình sản xuất và hoạt động của các chất oxy hóa trong cơ thể.
Đặc biệt, các nhà khoa học cũng đã tìm ra một số yếu tố ảnh hưởng trực tiếp gây ra alzheimer, bao gồm:
- Người già, tuổi cao
- Di truyền: tiền sử có người trong gia đình mắc bệnh
- Mắc hội chứng Down
- Giới tính: Nữ giới mắc nhiều hơn nam
- Bị thấn thương sọ não: Đặc biệt ở những giai đoạn cuối đời.
- Mắc bệnh trầm cảm muộn sau 65 tuổi.
- Ít vận động và chế độ ăn uống ít rau xanh, trái cây.
- Ít thực hiện các hoạt động trí tuệ như: đọc sách, chơi trò chơi liên quan tới trí tuệ
- Mắc các bệnh tim mạch, tăng cholesterol, đái tháo đường và hút thuốc lá.
Những giai đoạn của bệnh
1. Giai đoạn trước khi mất trí nhớ
Ở giai đoạn này người mắc bệnhhường xuyên cảm thấy khó khăn trong việc nhớ các sự kiện gần đây và gần như không có khả năng tiếp thu thêm thông tin mới. Giảm sự tập chung, chú ý, thờ ơ với mọi việc. Đồng thời cũng giảm các khả năng lập kế hoạch và tư duy trừu tượng. Và suy giảm nhận thức nhẹ.
2. Giai đoạn nhẹ
Sau đó, trí nhớ và khả năng học hỏi ngày càng suy giảm. Ở một số người còn xuất hiện các triệu chứng suy giảm chức năng ngôn ngữ bao gồm các biểu hiện như giảm vốn từ, giảm sự lưu loát dẫn đến giảm khả năng nói và viết. Quên một số việc đã xảy ra trong quá khứ, quên cách sử dụng một vật dụng nào đó. Bắt đầu xuất hiện các triệu chứng khó phối hợp vận động nhưng thường nhẹ và dễ bị bỏ qua.
3. Giai đoạn khá nặng
Ở giai đoạn này, người bệnh khó khăn về mặt ngôn ngữ rõ hơn. Một số biểu hiện như người bệnh không nhớ được từ vựng, dùng sai từ để diễn tả, luôn phải cố tìm từ ngữ để diễn tả những điều muốn nói, khả năng đọc viết dần mất đi. Giảm khả năng phối hợp vận động có thể nhận thấy rõ, nhất là những động tác phức tạp, vì vậy người bệnh dễ bị ngã. Giảm trí nhớ trở nên đặc biệt nghiêm trọng, ở giai đoạn này người bệnh có thể không nhận ra được người thân. Sau đó, có thể thay đổi hành vi. Ví dụ như thường xuyên đi lang thang, khó chịu, tính khí trở nên hung hăng, phản kháng lại sự chăm sóc của người thân. Ở một số người còn bị ảo giác.
4. Giai đoạn nặng
Đây là giai đoạn nguy hiểm nhất. Khi bị alzheimer nặng người bệnh sẽ mất khả năng sinh hoạt hàng ngày. Nên phải phụ thuộc hoàn toàn vào người chăm sóc. Khả năng ngôn ngữ giảm chỉ còn nói được những cụm từ đơn giản, thậm chí là những từ đơn, cuối cùng dẫn đến mất hoàn toàn ngôn ngữ. Tâm trạng thì thờ ơ và cảm thấy kiệt sức.
Người bệnh còn bị thoái hóa các khối cơ khiến phải nằm liệt giường và mất khả năng tự ăn uống. Cuối cùng bệnh nhân alzheimer thường tử vong do các nguyên nhân như: nhiễm trùng vết loét do tì đè, viêm phổi,…
Phương pháp điều trị và chăm sóc
Những phương pháp điều trị
Các phương pháp điều trị hiện tại chỉ giúp giảm một phần nhỏ triệu chứng bệnh, chưa có phương pháp trị liệu nào có thể ngăn chặn hoặc loại bỏ triệt để căn bệnh quái ác này.
Tuy nhiên, một số thuốc có thể làm bệnh tiến triển chậm như thuốc bảo vệ hệ thống Cholinergic. Gồm Donepezil, Rivastigmine, Tacrine, Galantamine. Ngoài ra cũng có thuốc kháng viêm Steroid, Nicotine, Ginkgo Biloba, các thuốc chống ôxy hóa,… Điều trị triệu chứng và bệnh kèm theo như trầm cảm, rối loạn giấc ngủ và tâm lý liệu pháp.
Chăm sóc người bệnh alzheimer như thế nào?
Ngoài ra, những người thân xung quanh cần luôn để ý và chăm sóc người bệnh. Phải luôn theo sát và tạo môi trường sống an toàn tránh các vật có thể gây nguy hiểm cho người bệnh. Trò chuyện với người bệnh thường xuyên để tạo cảm giác vui vẻ và an toàn, hỗ trợ người bệnh về trí nhớ các việc cần phải làm trong ngày như: đánh răng, rửa mặt, thay quần áo…
Đặc biệt, người bệnh có thể mất phối hợp vận động nên có thể dễ bị ngã. Chính vì vậy, nên hỗ trợ vận động cho người bệnh. Đối với người bệnh không thể di chuyển được cần giúp người bệnh thay đổi tư thế thường xuyên, tránh các bệnh do nằm lâu gây ra.
Bệnh alzheimer là một bệnh tiến triển nặng có nguy cơ tử vong cao trong thời gian ngắn sau khi phát hiện bệnh. Tuy nhiên, nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Kết hợp với chế độ ăn uống, sinh hoạt có thể giảm quá trình tiến triển bệnh, tăng tuổi thọ. Và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
>>> Các bài viết liên quan: