Chắc hẳn không ai còn xa lạ gì về chế độ ăn uống được gọi là ăn chay. Nhưng liệu rằng bạn đã thực sự hiểu hết về chế độ ăn uống này? Hãy cùng tìm hiểu thật kĩ trước khi bạn có quyết định ăn chay nhé.
Thế nào là ăn chay?
Ăn chay còn được gọi là ăn lạt hay trai giới. Đây là một chế độ ăn uống loại bỏ hết những thực phẩm từ động vật. Nói chính xác là các loại thịt như thịt đỏ, thịt gia cầm, hải sản, côn trùng,… Người ăn theo chế độ này thường chỉ ăn những thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật. Như trái cây, rau quả, ngũ cốc, các loại hạt,…
Ngoài ra, vẫn có các trường phái ăn chay ăn các sản phẩm từ trứng, sữa, hoặc mật ong, bơ, phô mai hay kem, váng sữa,…
Trước kia, chế độ này dành cho những người theo đạo. Chủ yếu là Đạo Phật, Kitô Giáo và Ấn Độ Giáo. Nhưng ngày nay đây không còn là thói quen ăn uống đạm bạc chỉ dành cho người tu hành nữa. Chế độ ăn này đã trở thành một phong trào sống khỏe, an vui. Đó là chế độ ăn uống lành mạnh, đang được giới khoa học khuyến khích khắp nơi trên thế giới. Tuy nhiên, ăn chay mà không hiểu biết, ăn sai cách sẽ dẫn đến hậu quả xấu cho sức khỏe.
Các chế độ ăn chay
Người theo chế độ ăn chay có nhiều hình thức khác nhau. Với chế độ Lacto-chay, người ăn có thể tiêu thụ các sản phẩm từ sữa nhưng không ăn trứng và thịt. Còn chế độ ăn chay Lacto-ovo có thể ăn trứng, các sản phẩm từ sữa và hạn chế thịt. Người theo chế độ ăn chay Ovo không ăn thịt, sữa nhưng ăn trứng.
Có chế độ ăn khác là Pesco (còn được gọi là pescatarian) thường chỉ sử dụng cá và hạn chế tiêu thụ các loại thịt. Chế độ ăn chay linh hoạt được thiết kế chủ yếu dựa trên thực vật, song thỉnh thoảng ăn cá và các loại thịt. Người ăn chay linh hoạt giới hạn tiêu thụ các sản phẩm động vật này không quá một lần một tuần.
Trong khi đó, nếu ăn thuần chay thì không có các sản phẩm từ nguồn gốc động vật mà chỉ tiêu thụ thực vật.
Theo nghiên cứu của Đại học Loma Linda (Mỹ) trên 77.660 người, so với những người tiêu thụ thịt, những người ăn chay Pescatari giảm được 43% rủi ro, trong khi người ăn chay lacto-ovo, thuần chay và linh hoạt giảm được nguy cơ lần lượt là 18%, 16% và 8%.
Lợi ích từ ăn chay
Giúp tăng cường sức khỏe, sống lâu hơn
Giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch. Bởi cholesterol và chất béo bão hòa chỉ có nhiều trong thịt mỡ động vật. Vì vậy, người ăn ít bị các bệnh về tim mạch, cao huyết áp, xơ vữa động mạch,..
Giảm cân: Thức ăn thực vật thường có rất ít chất béo. Năng lượng do rau, trái cây chỉ đủ dùng cho hoạt động thường ngày mà không có dư thừa để tích trữ dưới dạng mỡ béo. Chính vì vậy, có rất ít các trường hợp béo phì khi ăn chế độ này.
Ngoài ra, những người ăn chay còn có nhiều lợi ích về sức khỏe như: cải thiện làn da, ít bị rối loạn tiêu hóa hơn, giảm nguy cơ mắc các bệnh loãng xương, ung thư,…
Giúp tâm hồn thanh tịnh hơn
Đối với người Phật Giáo, đây có lẽ là một tâm niệm về tính từ bi. Đa phần người đạo Phật ăn chay với sự tịnh tâm, thanh thoát và nhẹ nhàng. Chính vì nó đưa họ tiến gần hơn đến độ từ bi vô lượng của đức Phật. Hơn nữa, nó còn mang ý nghĩa làm cho con người thư thái, giảm nghiệp chướng sát sanh cho bản thân.
Theo đó, người ăn chay trường có cảm giác thanh bình, nhẹ nhàng hơn khi tiêu thụ các thực phẩm từ thiên nhiên. Họ ít nổi nóng và hiểu sâu hơn về việc làm cách nào để tịnh tâm. Mang lại cho con người sự thoải mái trong tâm hồn. Không lo sợ hay mệt mỏi. Giúp tâm hồn con người an vui và hiền hòa hơn.
Ăn như thế nào là đúng cách?
Có nhiều nghiên cứu đã chứng minh là ăn chay sẽ có lợi cho sức khỏe, nhưng chỉ khi bạn thực hiện đúng cách. Và không thay thế thịt bằng các sản phẩm chay giàu chất béo hoặc đã qua chế biến.
Phải đảm bảo dinh dưỡng: Dù bạn ăn theo chế độ có trứng – sữa hay thuần chay thì cũng cần phải đảm bảo rằng cơ thể bạn đang nhận được đầy đủ chất dinh dưỡng. Nhất là vitamin B12, chỉ có trong thịt. Bạn cũng nên tham khảo thêm các quyển sách về cách ăn chay, hoặc gặp chuyên gia dinh dưỡng để hỏi kĩ hơn về chế độ ăn phù hợp với bản thân.
Hãy ước tính hàm lượng protein mà bạn tiêu thụ: Đặc biệt là nếu bạn đang cố gắng để giảm cân. Bạn cần phải nhận được từ 20 – 30 gam protein mỗi bữa ăn. Mà có rất nhiều lượng protein có trong các loại hạt và ngũ cốc. Trong đó, các loại hạt là thực phẩm lành mạnh, nhưng có nhiều chất béo và calo, vì vậy hãy chắc chắn bạn ăn đủ lượng protein cơ thể cần.
Ăn chay là một chế độ ăn uống không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn mang đến cảm giác thanh tịnh trong tâm hồn. Tuy nhiên, hãy đa dạng hóa thực đơn để luôn cảm thấy ngon miệng và đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng để cơ thể phát triển khỏe mạnh nhé.
>> Các bài viết liên quan: