Tác hại của rượu bia hẳn là ai cũng biết. Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều trường hợp được chuẩn đoán là bị ngộ độc rượu methanol. Với nguyên nhân chính là do việc tiêu thụ các loại rượu giả và ngoài luồng. Methanol có trong rượu được xem như một chất cực độc. Khi vào cơ thể, methanol sẽ chuyển hóa thành các axit gây tổn thương tế bào, đặc biệt là mắt, não, gây mù và thậm chí là tử vong.
Methanol là gì?
Methanol hay còn được gọi là ancol metylic, alcohol gỗ, naphtha gỗ hay rượu mạnh gỗ. Đây là một chất cồn có công thức hóa học là CH3OH. Là một dạng rượu cồn đơn giản nhất, với chất lỏng nhẹ, bay hơi, không màu và dễ cháy. Đây là sản phẩm phụ của quá trình chưng cất rượu và là chất lỏng đầu tiên ngưng tụ khi rượu được nấu (theo cách chưng cất truyền thống). Nó có mùi vị đặc trưng rất giống với ethanol, nhưng hơi ngọt hơn. Trong đó, ethanol là loại rượu thông thường và có thể uống được.
Methanol là nguồn năng lượng được bắt nguồn từ khí thiên nhiên, than, chất thải sinh học, và CO2. Nó được sử dụng rộng rãi làm nguyên liệu hóa học. Và đặc biệt được ứng dụng làm năng lượng sạch cho môi trường. Như nhiên liệu vận tải, nhiên liệu hàng hải, pin năng lượng mặt trời, phát điện, nấu ăn,…
Methanol thường có ở đâu?
- Trong các chất chống đông, nước hoa, dung môi sơn, nước rửa kính chắn gió,…. tất cả đều có sẵn một lượng methanol. Đặc biệt, trẻ con có sức đề kháng còn yếu nên rất nhạy cảm với methanol. Vì vậy, nếu để trẻ tiếp xúc với các chất trên có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
- Methanol thường là một thành phần của “rượu lậu”. Loại rượu giản này thường được sản xuất bởi vì chi phí thấp. Được người dân tiêu thụ tràn lan trên thị trường mà khó lòng kiểm soát được. Điều này rất nguy hiểm cho những người mua và uống phải.
- Trong môi trường công nghiệp sản xuất có methanol. Các công nhân của các nhà máy có thể hít phải khói methanol. Đặc biệt gây hại cho sức khỏe. Theo đó, methanol được sử dụng trong sản xuất formaldehyd và trong chế biến sơn móng shellac. Ngoài ra, nó được sử dụng làm chất chiết trong các quá trình nghiên cứu hóa học.
Methanol là một chất độc
Methanol là chất rất độc đối với con người. Chỉ với một lượng nhỏ nó có thể khiến con người bị mù, Với liều lượng cao hơn còn có thể gây tử vong dễ dàng. Chúng ta đều biết rằng, cồn trong công nghiệp thường được điều chế từ gỗ. Mà metanol là sản phẩm phụ của quá trình này. Vì thế rượu cồn dùng trong phòng thí nghiệm có chứa nhiều metanol. Do đó, tuyệt đối không được uống cồn hoặc dùng cồn thay rượu uống.
Bởi vì, rượu uống bình thường (rượu ethanol) được cơ thể con người chuyển hóa thành axit citric và được xử lý thông qua gan của chúng ta. Tuy nhiên, khi con người uống methanol lại khác. Cơ thể chúng ta sẽ chuyển hóa methanol thành phóc-man-đê-hít (formaldehyde) và tiếp đến là axit pho-míc (formic acid). Các chất này sẽ tấn công não bộ gây tổn thương não, mắt, dây thần kinh thị giác, làm hoại tử não và làm tổn thương nội tạng của cơ thể. Điển hình như thận, gan,…
Theo đó, chỉ cần 10ml methanol trộn vào đồ uống là đủ để gây ra mù vĩnh viễn. Khoảng 20ml dung dịch sẽ gây tổn thương thần kinh. Và khi cơ thể hấp thụ 30ml dung dịch (khoảng 1 ngụm) có thể gây tử vong.
Những dấu hiệu khi bị ngộ độc methanol
Những người bị ngộ độc methanol thường có các triệu chứng như:
- Đau đầu, hoa mắt, chóng mặt.
- Thở nhanh và thở sâu, quan sát giống ngư khó thở dấu hiệu quan trọng
- Có biểu hiện nhìn mờ, trường hợp nặng bị mù
- Nôn, đau bụng
- Buồn ngủ, có thể dẫn đến hôn mê
- Co giật
- Tử vong
Các triệu chứng như trên này có thể kéo dài từ 12-24 giờ sau khi phơi nhiễm. Trong một vài trường hợp, có thể đến 72 giờ sau mới xuất hiện các triệu chứng.
Biện pháp phòng tránh methanol
Đây là loại ngộ độc có thể xảy ra do uống rượu mạnh nhập lậu hoặc do vô tình uống phải. Các loại rượu chưng cất không được kiểm soát chất lượng và an toàn theo quy định có nguy cơ gây tử vong cao cho bất kỳ ai uống phải. Chính vì thế, phòng ngừa là biện pháp hiệu quả nhất để chống lại sự ngộ độc methanol.
Cách điều trị dứt điểm duy nhất khi bị ngộ độc methanol đó là thẩm phân máu. Thẩm phân máu là cách rửa sạch máu nhiễm các độc tố, muối và các dịch dư thông qua máy thẩm tách máu. Hay còn được gọi là “quả thận nhân tạo”. Thẩm phân máu giúp duy trì cân bằng hóa học của cơ thể – kể cả các chất như ka-li, natri và clorua – và giúp kiểm soát huyết áp của bệnh nhân. Chính vì thế, khi thấy cơ thể hoặc những người xung quanh có các biểu hiện như trên. Cần thu xếp ngay để chuyển tới một bệnh viện lớn có thiết bị thẩm tách máu. Ngoài ra, các bác sĩ còn cho bệnh nhân uống ethanol. Việc này ngăn chặn độc tố từ methanol và có thể ngăn ngừa ngộ độc trở nên nặng hơn.
Trên đây là một số thông tin về methanol, tác hại của rượu methanol cũng như ngộ độc methanol. Theo đó, đây là một chất có ảnh hưởng vô cùng xấu tới sức khỏe. Không những thế còn có thể gây mù, thậm chí là chết người. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe, chúng ta nên hạn chế uống rượu bia, cũng như nói “không” với những loại rượu bia nhập lậu. Không rõ nguồn gốc xuất xứ.