Cơ thể con người bao gồm khoảng 100 nghìn tỷ tế bào. Mỗi tế bào có hàng ngàn protein khác nhau. Theo đó, mỗi protein giống như những cỗ máy nhỏ bé bên trong tế bào. Tuy nhiên, protein chiếm tới 50% khối lượng thô của tế bào, là thành phần thiết yếu cấu trúc, hình thành, duy trì, tái tạo cơ thể nên cơ thể cần bổ sung protein qua chế độ ăn hàng ngày. Nếu cơ thể thiếu protein sẽ dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng như suy dinh dưỡng, chậm lớn, hay ốm đau, bệnh tật do sức đề kháng giảm. Vậy, protein là gì?
Protein là gì?
Protein hay chất đạm là những phân tử sinh học được cấu tạo từ những mạch axit amin khác nhau. Đây là một trong ba chất dinh dưỡng chính cần cung cấp cho cơ thể. Đồng thời cũng là chất dinh dưỡng quan trọng nhất giúp duy trì sự sống..
Protein tham gia vào các cấu tạo cơ thể. Như các cấu tạo của máu, cơ bắp,… Nó cũng là một trong những thành phần không thể thiếu để duy trì sự sống của enzyme. Ngoài ra nó được coi như một nguồn năng lượng. Chính vì thế protein chiếm đến khoảng 1/5 trọng lượng cơ thể.
Nếu chế độ ăn uống của bạn không có đủ protein, theo thời gian nhiều quá trình cơ thể chậm lại và cuối cùng ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Các cơ quan như tim, gan sẽ có thể bị giảm kích thước, cơ và lượng protein trong máu. Tuy nhiên, ăn quá nhiều protein cho một chế độ dinh dưỡng thể hình cũng không làm tăng trưởng và tăng lượng protein trong cơ thể.
Tuy nhiên, mỗi loại protein sau khi được tạo ra, chỉ tồn tại trong một khoảng thời gian nhất định, có loại chỉ tồn tại vài phút, có loại có thể tồn tại hàng năm. Sau đó, protein bị thoái hóa và được tái sinh bởi bộ máy tế bào thông qua quá trình luân chuyển protein
Vai trò của protein là gì?
Protein cấu tạo, duy trì và phát triển cơ thể
Protein có thể hình thành những chất cơ bảo phục vụ cho hoạt động sống. Protein là cần thiết cho sự tăng trưởng và duy trì các mô cơ thể của bạn. Thông qua quá trình tiêu hóa và hấp thu, protein trong các loại thực phẩm bạn ăn được chia nhỏ đều có một chức năng duy nhất. Cơ bắp, kích thích tố, men và kháng thể đều được protein xây dựng. Protein giúp đông máu, cân bằng chất lỏng, tầm nhìn và vận chuyển các chất quan trọng cho cơ thể của bạn. Protein có thể được chuyển hóa thành năng lượng khi khi carbohydrate và chất béo không đủ cung cấp cho cơ thể bạn
Hỗ trợ cấu trúc cơ bắp
Protein là nền tảng cho cơ bắp, xương, da, gân và dây chằng. Khi cơ thể bạn nạp protein mới, nó sẽ liên tục thay thế các tế bào chết, hư hỏng. Để thuận lợi cho sự phát triển và duy trì bình thường. Ví dụ, các tế bào thường sống trong khoảng 30 ngày. Khi các tế bào chết mất đi, thay thế vào là protein phát triển giúp xây dựng cơ bắp, tóc và móng tay. Chỉ cần bạn bổ sung đủ lượng protein cho phép vào chế độ dinh dưỡng mỗi ngày thì sẽ phát huy được tác dụng của nó. Chính vì thể, những người thường xuyên luyện tập thường phải bổ sung đầy đủ protein. Ngoài bổ sung qua thực phẩm, còn có thể uống thêm các loại bột whey protein,…
Bảo vệ cơ thể
Các tế bào bạch cầu có thành phần chính là protein. Có nhiệm vụ chống lại các tác nhân có hại xâm nhập cơ thể. Ngoài ra, hệ thống miễn dịch sản xuất các protein (interferon) cũng giúp chống lại virus. Cùng các kháng thể giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh. Theo đó, nếu quá trình tổng hợp protein của cơ thể bị suy giảm thì khả năng bảo vệ cơ thể cũng sẽ yếu đi.
Protein điều hòa chuyển hóa nước, cân bằng độ pH trong cơ thể
Protein có vai trò như chất đệm, giúp cân bằng độ pH, đảm bảo cho hệ tuần hoàn vận chuyển các ion. Bởi protein kéo nước từ tế bào và các mạch máu, giúp điều hòa nước trong cơ thể. Khi lượng protein trong máu thấp, áp lực thẩm thấu trong lòng mạch giảm sẽ xảy ra hiện tượng phù nề.
Ngoài ra, Protein còn cung cấp năng lượng cho cơ thể. Nó chiếm tới 10-15% năng lượng của khẩu phần ăn. Protein là yếu tố chiếm nhiều thành phần của cơ thể sau nước. Chiếm 50% trọng lượng thô ở người trưởng thành.
Những thực phẩm giàu protein là gì?
Cứ mỗi một người trưởng thành mỗi ngày cần ít nhất 0,8 gam protein trên 1kg cân nặng. Đặc biệt, ở những người thường xuyên tập luyện thể thao, vận động thể lực thì sẽ cần nhiều hơn. Từ 1,2 đến 1,8 gam protein trên 1kg cân nặng. Chế độ ăn quá thiếu hay quá thừa protein đều không tốt cho sức khỏe.
Có hai loại protein là protein hoàn chỉnh và protein không hoàn chỉnh. Protein hoàn chỉnh có trong các thức ăn nguồn gốc động vật. Và protein không hoàn chỉnh có trong thức ăn nguồn gốc thực vật. Nên sử dụng kết hợp các nguồn protein để cơ thể phát triển cân đối, khỏe mạnh. Bạn bên bổ sung protein qua một số thực phẩm như:
- Thịt: ngoài chứa nhiều protein, thịt còn chứa vitamin B cần thiết cho quá trình chuyển hóa thức ăn thành năng lượng. Một số loại thịt như thịt bò, thịt cừu còn cung cấp các nguyên tố vi lượng như sắt, kẽm.
- Hải sản: Tôm, mực, cá hồi,.. là những nguồn protein tốt cho sức khỏe. Hải sản cũng chứa nhiều omega-3 tốt cho tim mạch. Ngoài ra, đây cũng là một trong những thực phẩm bổ máu rất tốt cho cơ thể.
- Trứng: một quả trứng chứa tới 6 gam protein. Trứng còn chứa nhiều vi chất dinh dưỡng để cấu tạo nên tế bào.
- Đậu nành: là một protein thực vật cung cấp nhiều acid amin thiết yếu. Các chất chống oxy hóa, chất xơ, vitamin, khoáng chất trong đậu này giúp phòng chống ung thư. Và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
- Ngũ cốc: 26 gam ngũ cốc chứa tới 6 gam protein. Các protein được cung cấp từ mầm lúa mạch và ngũ cốc nguyên cám rất phong phú và chất lượng cao.
Kết luận
Để cơ thể phát triển khỏe mạnh, cần có chế độ ăn cân bằng, hợp lý, đa dạng các nguồn thực phẩm. Bạn nên chú ý lựa chọn nguồn bổ sung protein thích hợp. Kết hợp protein thực vật và động vật để đảm bảo lượng protein cung cấp cho cơ thể hàng ngày. Hạn chế các thức ăn protein giàu chất béo. Bổ sung chế độ ăn các chất xơ như rau, các loại hạt, trái cây để tăng cường hệ tiêu hóa. Đồng thời cũ cung cấp vitamin, các khoáng chất.
>>> Có thể bạn chưa biết: