Rác thải nhựa là những loại rác thải khó phân hủy, có thể tồn tại nhiều năm trong bất kỳ môi trường nào. Bao gồm các sản phẩm nhựa dùng 1 lần như: nắp nhựa, chai nhựa, ống hút nhựa, túi nhựa,… Nếu không thực hiện xử lý mà trực tiếp thải bỏ nó vào môi trường thì nó sẽ tích tụ dần, không thể phân hủy. Gây ảnh hưởng xấu đến môi trường, hệ sinh thái. Thậm chí đe dọa đến sức khỏe con người.
Hậu quả của rác thải nhựa
Rác thải nhựa là những chất không được phân hủy, hoặc cần thời gian rất lâu để phân hủy trong môi trường tự nhiên. Nguyên nhân dẫn đến phát sinh chất thải nhựa chính vì tiện lợi, dễ sử dụng, giá thành rẻ. Đặc biệt là thói quen của con người vứt rác bừa bãi. Bên cạnh đó, đô thị hóa và gia tăng dân số làm chất thải nhựa ngày càng gia tăng.
Rác thải nhựa đã và đang để lại những hậu quả nghiêm trọng đối với môi trường cũng như sức khỏe của con người trên khắp hành tinh. Theo các chuyên gia, phải mất hàng trăm, thậm chí hàng nghìn năm, các chất thải từ nhựa và nilon mới bị phân hủy.
Tác động đến môi trường
Đồ nhựa luôn hiện diện ở mọi nơi xung quanh chúng ta. Từ những vẫn những vật dụng bé nhỏ hằng ngày như giấy gói kẹo, hũ sữa chua, ống hút, túi nilon, hộp đựng thức ăn,… Tuy đây đều là những phát minh phục vụ nhu cầu cuộc sống hàng ngày của con người. Đồng thời hỗ trợ gia tăng buôn bán và sản xuất. Thế nhưng, sau tất cả các hoạt động này để lại những hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Các loại chất thải xả ra môi trường đang ảnh hưởng rất tiêu cực đến môi trường.
Chất thải nhựa kể cả được thu gom đưa đi chôn lấp lẫn vào đất vẫn tồn tại hàng trăm năm. Làm thay đổi tính chất vật lý của đất. Gây ô nhiễm đất, xói mòn đất, làm cho đất không giữ được nước, dinh dưỡng, ngăn cản oxy đi qua đất. Ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây trồng.
Đặc biệt, chất thải nhựa khi thải ra môi trường mà không xử lý đúng cách cũng sản xuất ra rất nhiều khí độc hại. Ví dụ như khi đốt nhựa không đúng quy chuẩn sẽ gây ô nhiễm môi trường không khí. Tạo ra hiệu ứng nhà kính. Làm ảnh hưởng một cách tiêu cực đời sống của con người và sinh vật sống trên trái đất.
Ảnh hưởng đến sức khỏe con người
Loại rác thải để lại hậu quả lâu dài nhất đối với sức khoẻ con người chính là nhựa. Nhựa có lẫn vào nước tạo thành các hạt vi nhựa làm ô nhiễm nguồn nước. Theo đó, ảnh hưởng trực tiếp tới sức khoẻ của con người. Khi con người sử dụng để sinh hoạt cũng như ăn uống. Cụ thể hơn, bởi vì chúng có kích thức nhỏ nên có thể đi qua hàng rào nhau thai cũng như máu não. Đi vào đường tiêu hóa và phổi, những vị trí tiềm ẩn nguy cơ bị tổn thương. Đồng thời, các hạt nhựa có khả năng hấp phụ các vi sinh vật hay chất ô nhiễm độc hại. Khi vào cơ thể, chúng có thể gây stress oxy hóa các tế bào, dẫn đến kích hoạt nhiễm trùng, suy giảm hệ miễn dịch, rối loạn quá trình nội tiết.
Ngoài ra, nhiều loại túi nilon được làm từ dầu mỏ nguyên chất. Khi chôn lấp sẽ ảnh hưởng tới môi trường đất và nước. Thậm chí khi đốt chúng sẽ tạo ra khí thải có chất độc dioxin và furan gây ngộ độc. Ảnh hưởng tuyến nội tiết, gây ung thư, giảm khả năng miễn dịch,… Bên cạnh đó, việc dùng túi nilon đựng đồ ăn nóng sẽ sinh ra nhiều chất độc hại cho cơ thể.
Theo đó, để loại bỏ các hạt vi nhựa có trong nước bạn có thể sử dụng các hệ thống lọc nước giếng khoan, nước ngầm. Bởi nó giúp nguồn nước bạn sử dụng hàng ngày được an toàn. Thêm vào đó, các bộ xử lý nước như máy lọc nước cũng là một phương pháp được sử dụng nhiều nhất hiện nay. Bởi nó có thể đảm bảo sức khoẻ cho bạn cũng như những người thân xung quanh.
Xử lý rác thải nhựa như thế nào?
Nâng cao nhận thức người dân
Trước khi xử lý thì chủ nguồn thải cần biết cách hạn chế tối đa việc sử dụng đồ nhựa. Đồng thời nghiêm túc thực hiện thu gom, phân loại chất thải nhựa, tuyệt đối không thải bỏ chất thải nhựa ra ngoài môi trường.
Nhằm hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường do rác thải nhựa. Cần có sự chung tay, góp sức của toàn hệ thống chính trị và toàn xã hội. Do đó, các công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của rác thải nhựa. Nêu lên những biện pháp tiết kiệm, xử lý rác thải nhựa nên được đẩy mạnh.
Phân loại rác tại nguồn
Phân loại rác tại nguồn góp phần tiết kiệm được tài nguyên; mang lại lợi ích cho chính chủ nguồn thải từ việc tận dụng phế liệu tái chế và phân nhân tạo.
Phân loại rác tại nguồn góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng. Về bảo vệ và sử dụng hợp lý tài nguyên và môi trường. Phân loại rác tại nguồn góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Góp phần giảm thiểu tổng lượng rác thải trong cộng đồng thải ra môi trường. Nhằm giảm tải cho môi trường, tiết kiệm chi phí thu gom, vận chuyển, xử lý.
Theo đó, để phân loại rác thải tại nguồn hiệu quả cần phải phân biệt các loại rác cho đúng:
- Rác hữu cơ: Thường là các loại rác dễ bị thối rữa trong điều kiện tự nhiên sinh ra mùi hôi thối. Như: các loại thức ăn thừa, hư hỏng (rau, cá chết…), vỏ trái cây…
- Rác vô cơ: được chia làm 2 loại đó là rác tái chế và không tái chế. Rác tái chế là các loại rác có thể sử dụng lại nhiều lần trực tiếp hoặc chế biến lại. Như: giấy, bìa các tông, kim loại (khung sắt, máy tàu hỏng, nhôm…). Hay các loại nhựa (vỏ chai, đồ nhựa gia dụng),… Còn lại các loại rác không tái chế là phần thải bỏ.
- Chất thải nguy hại: Chất thải nguy hại là chất thải có các đặc tính gây nguy hại trực tiếp. Dễ cháy, dễ nổ, làm ngộ độc, dễ ăn mòn, lây nhiễm. Như acquy, pin hỏng, đèn huỳnh quang,…
Tái chế rác thải nhựa
Đây là phương pháp phổ biến và được ưu tiên nhiều nhất. Bằng cách này chúng ta có thể tận dụng chất thải nhựa để tạo ra những sản phẩm mới có ích.
Tái chế rác thải nhựa có nhiều ưu điểm, làm sạch môi trường, tái sử dụng tài nguyên. Đồng thời tạo việc làm cho người lao động. Tuy nhiên, hiện nay việc tái chế rác thải nhựa trên địa bàn tỉnh chỉ dừng lại ở việc sơ chế đơn giản. Đặc biệt, ở Việt Nam, công tác tái chế thường rất khó khăn. Phần lớn là do rác thải Việt Nam hiện chưa được phân loại từ nguồn.
Thiêu đốt
Đây là quá trình dùng nhiệt độ cao (1.000-1.100C) để phân hủy rác. Ưu điểm nổi bật của phương pháp này là làm giảm đáng kể thể tích chất thải phải chôn lấp (xỉ, tro). Tuy nhiên, chi phí đầu tư, vận hành nhà máy đốt rác khá cao. Chỉ phù hợp với các nước tiên tiến, phát triển.
Đốt chất thải nhực cũng có thể tạo ra năng lượng phục vụ các ngành công nghiệp khác. Như đốt rác để phát điện, biến rác thành những nhiên liệu có ích,… Tuy nhiên, quá trình sẽ phải được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo nó không phát sinh những vấn đề gây hại đến môi trường.
Hiện nay, một số tỉnh thành ở Việt Nam đã áp dụng phương pháp đốt nhưng chủ yếu là để xử lý rác thải nguy hại. Đồng thời, tăng cường đầu tư, nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới, hiện đại. Trong xử lý, tái chế rác thải nhựa và phát triển các sản phẩm, vật liệu thay thế.
Hiện thế giới đang phải đối mặt với khoảng hơn 9,1 tỷ tấn rác thải nhựa tích tụ trên Trái đất. Chất thải nhựa kể cả được thu gom đưa đi chôn lấp lẫn vào đất vẫn tồn tại hàng trăm năm. Mà mỗi ngày lượng rác thải ngày một tăng lên. Ảnh hưởng lớn đến môi trường, hệ sinh thái cũng như đời sống sức khỏe của con người.
>> Xem thêm:
- Chất hữu cơ là gì? Nguồn nước ô nhiễm chất hữu cơ và cách xử lý
- Xử lý nước thải chưa bao giờ cấp bách đến thế
- Phóng xạ là gì? Ô nhiễm phóng xạ có ảnh hưởng như thế nào?
